Çin, Tayvan Etrafında Kapsamlı Askeri Tatbikata Başladı
Çin, egemenlik ihtilafı içinde bulunduğu Tayvan‘ın etrafını kuşatan kapsamlı askeri tatbikata başladığını bildirdi.
Çin Halk Kurtuluş Ordusunun (ÇHKO) Tayvan‘ın bulunduğu bölgeden sorumlu Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Albay Şı Yi, tatbikata komutanlığa bağlı kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinden ögelerin katıldığını belirtti.
Sözcü Şı, Tayvan‘ın etrafını kuşatan tatbikatın, “deniz-hava muharebe hazırlığı devriyeleri, kapsamlı üstünlüğün ele geçirilmesi, deniz ve kara amaçlarına hücumlar, kilit bölgeler ve deniz yollarının blokajına” odaklanacağını ve birliklerin ortak operasyon kabiliyetini test etmeyi amaçladığını vurguladı.
Tatbikatın Tayvan‘ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere “sert bir uyarı” ve “güçlü bir caydırıcı” olacağını tabir eden Şı, bunun Çin’in egemenliğini ve ulusal birliğini korumak için “meşru ve gerekli bir eylem” olduğunu savundu.
Tayvan‘dan tepki
Tayvan Savunma Bakanlığı, X hesabından yapılan paylaşımda, “Çin’in akıl dışı provokasyonu” olarak nitelendirdiği tatbikatı kınadığını bildirdi.
Çin ordusunun hareketlerinin bölgesel barışa ziyan verdiğinin savunulduğu açıklamada, “Özgürlük ve demokrasinin ön safında, toprak bütünlüğümüzü korumak üzere kararlı duruyoruz.” sözüne yer verildi.
Bakanlık, ayrıyeten, Çin’in Şandong uçak gemisinin Tayvan‘a yaklaştığını, sabah saatlerinden itibaren Çin’e ilişkin 19 savaş gemisinin Ada etrafında görüldüğünü aktardı.
Çin Kıyı Güvenliği de eş vakitli tatbikat yapıyor
Öte yandan Çin Kıyı Güvenliği de askeri tatbikat ile eş vakitli olarak, Tayvan etrafında “kanun müdafaa devriyesi” yürüttüğünü duyurdu.
Çin Kıyı Güvenliği Sözcüsü Cu Anqing, kıyı güvenlik gemilerinin, bölgede müsaadesiz seyreden gemilere teftiş, müdahale, el koyma ve tutuklama eğitimleri yaptığını bildirdi.
Tayvan’ı “Çin’in bir bölgesi” olarak tanımlayan Sözcü Cu, tatbikatın “tek Çin” unsuru gereği Ada üzerinde legal yetki kullanımı ve denetime yönelik aksiyonların talimini amaçladığını kaydetti.
Yakın devirde benzeri tatbikatlar yapılmıştı
Çin ordusu, 2022’de periyodun ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin akabinde, 2023’te dönemin Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in ABD’ye yaptığı ziyaretlerin sonrasında ve 2024’te Tayvan’ın yeni lideri Lai Ching-te’nin göreve başladığı mayısta ve birinci “Ulusal Gün” konuşmasını yaptığı ekimde Ada’yı kuşatan kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti.
Söz konusu tatbikatlara “Müşterek Kılıç” ismi verilmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri ortasında yaşanan iç savaşta galip gelen komünistler, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek, burada süreksiz hükümet kurmuştu.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendi topraklarının kesimi olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasındaki ayrılık hala sürüyor.
Son yıllarda Tayvan üzerindeki askeri baskıyı artıran Pekin idaresi, Ada’nın ana kara ile yine birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.
