FAO Temsilcisi: Besin Arz Güvenliği Bölgesel Çatışmalarla Tehdit Altında

Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, bölgesel çatışmalar, iklim krizi ve ekonomik belirsizliklerin ülkeleri besin ve ziraî eser ihracatında muhafazacı önlemler almaya yönelttiğini belirterek, “Bu gelişmeler besin arz güvenliğini tehdit ediyor.” dedi.

Selışık, AA muhabirine, dünyada son devirde artan bölgesel çatışmaların en çok etkilediği bölümlerden birinin de tarım olduğunu söyledi.

Ülkelerin ziraî siyasetlerinde muhafazacı bir tutum içine girdiklerine dikkati çeken Selışık, “Son periyotta artan bölgesel çatışmalar, iklim krizi ve ekonomik belirsizlikler, kimi ülkeleri besin ve ziraî eser ihracatında muhafazacı önlemler almaya yöneltiyor. Bu gelişmeler besin arz güvenliğini tehdit ediyor. FAO olarak, global besin ticaretinin adil, şeffaf ve sürdürülebilir olması gerektiğini vurguluyoruz. Besin güvenliği açısından küçük çiftçilerin korunmasını ve ekonomik-ekolojik sürdürülebilirlik kriterlerinin gözetilmesini öneriyoruz.” diye konuştu.

Savaş ve tansiyonların etkisi

Selışık, global tarım ve besin tedarik zincirinin iç içe geçmiş büyük bir ağ olduğunu söz ederek, şu değerlendirmede bulundu:

“Zincirdeki kopmalar, bilhassa gelişmekte olan ülkelerde besin güvenliği risklerini artırıyor. Örneğin, Rusya-Ukrayna Savaşı ve müdafaacı siyasetler, buğday ve gübre üzere temel tarım girdilerine erişimi zorlaştırarak global enflasyonu tetiklemiştir. Zira 50’den fazla ülke, buğday muhtaçlığının yüzde 30’undan fazlasında Rusya ve Ukrayna’ya bağımlı. Ayrıyeten Rusya, global gübre üretiminin yüzde 14’ünü sağlıyor ve Avrupa’daki birçok ülke gübre arzının yüzde 50’sinde Rusya’ya bağımlı.”

Çin’in dünya nüfusunun yüzde 20’sine mesken sahipliği yaparken global besin üretiminin yüzde 25’ini tek başına karşıladığı bilgisini veren Selışık, bu durumun kelam konusu ülkede yaşanacak bir sorunun tüm dünyayı etkileyeceğini ortaya koyduğunu anlattı.

Selışık, Kovid-19 salgını devrinde de tedarik zincirini zorlayan misal kısıtlamaların yaşandığını hatırlatarak, FAO olarak ihracat pürüzlerinin kaldırılması gerektiğini savunduklarını lisana getirdi.

“Türkiye, komşu ülkeler için de kritik rol üstleniyor”

Türkiye’nin tarım ve besin üretiminde büyük bir ekonomik güç olduğunu vurgulayan Selışık, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Türkiye, un pazarının yüzde 23’ünü elinde bulunduruyor ve makarna üretiminde dünyada ikinci sırada yer alıyor. Zeytin, fındık üzere eserlerde ise başkan ülkelerden biri lakin un ve makarna sanayisi için buğday ithalatına gereksinim duyuyor. Türkiye, besin güvenliği açısından bugün için risk taşımıyor. Bununla birlikte, ham unsurda global sisteme bağlı olduğu için ihracat yasaklarından etkilenmesi kelam konusu. Öte yandan, güçlü ziraî potansiyeli, eser çeşitliliği sayesinde sadece kendi besin güvenliğini değil, Irak ve Suriye üzere komşu ülkeler için de kritik rol üstleniyor.”