11 Nisan Dünya Parkinson Günü: “Hastalığı ortadan kaldıracak tedavi yok ancak yönetmek mümkün”
İSTANBUL – Parkinson hastalığı hakkında toplumda farkındalık oluşturmak gayesiyle her yıl 11 Nisan Dünya Parkinson Günü olarak kutlanıyor. Tıpkı vakitte 11 Nisan, hastalığı birinci tanımlayan doktor olarak bilinen ve hastalığa ismini veren James Parkinson’un da doğum günü. Bugüne özel açıklamalarda bulunan Erenköy Ruh ve Hudut Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde misyonlu Doç. Dr. Figen Bakıcı, “Parkinson hastalığını ortadan kaldıracak tedavi yok ancak yönetmek mümkün” dedi.
“Parkinson çok eski çağlardan beri bilinen bir hastalık”
Parkinson hastalığının çok eski çağlardan beri bilinen bir hastalık olduğunu söyleyen Doç. Dr. Figen Bakıcı, “Parkinson hastalığı aslında çok eski çağlardan beri bilinen bir hastalıktır. Lakin tıp literatürüne girişi, 1800’lü yıllarda James Parkinson tarafından olmuştur. Bugünün manası da, bir Parkinson hastasının yetiştirdiği lalelere onun isminin verilmesi ve daha sonraki yıllarda o kırmızı lalenin sembol olarak kabul edilip, bugünün farkındalık günü ilan edilmesiyle ortaya çıkmıştır. Hepimiz bu nedenle bugüne katılıyoruz. Parkinson hastalığı, başlangıçta bir hareket sistemi hastalığı olarak tanımlanmıştır. Fakat ilerleyen yıllarda, sadece hareket sistemiyle sonlu olmadığı, birçok sistemi etkilediği görülmüştür. Motor bulguların yanı sıra, “non-motor bulgular” dediğimiz, hareket sistemi dışında kalan belirtiler de ortaya çıkmaktadır. Hastalığın temelinde, “nigrostriatal hücreler” olarak isimlendirilen hücrelerin vefatı ve buna bağlı olarak dopamin yetersizliği yer almaktadır. Sonrasında ise, istenmeyen birtakım proteinlerin sırf merkezi hudut sisteminde değil, bağırsaklardan cilde kadar bedenin birçok yerinde biriktiği görülmüştür.” formunda konuştu.
“Hastalığı ortadan kaldıracak tedavi yok lakin yönetmek mümkün”
Hastalığın neden oluştuğunu hala tam olarak bilinmediğini belirten Bakıcı, ” Parkinson hastalığının neden oluştuğunu hala tam olarak bilmiyoruz. Genetik ve çevresel faktörlerin bir ortada rol oynadığını düşünüyoruz. Genetik nedenler, toplam hadiselerin yaklaşık %10-15’ini oluşturur. En sık karşılaştığımız küme ise, 60 yaş sonrası ortaya çıkan ve “sporadik” dediğimiz, genetik olmayan hadiselerdir. Genetik kökenli formların bir kısmı “otozomal dominant” dediğimiz, yani tek bir gen mutasyonuyla ortaya çıkan çeşitlerdir. Öteki kısmı ise “otozomal resesif” dediğimiz, hem anneden hem babadan geçen genlerin birleşmesiyle ortaya çıkan formlardır. Bunların dışında, birtakım genlerin hastalığa yatkınlık oluşturduğunu da biliyoruz. Çevresel faktörler ortasında ise bilhassa metal toksisitesi, tarım ilaçları ve çeşitli toksik casusların tesirli olduğunu düşünüyoruz. Tüm bu etkenlerin bir ortaya gelmesiyle ortaya çıkan karmaşık bir tablo kelam hususudur. Şimdi nedenini tam olarak bilemediğimiz için, hastalığı büsbütün ortadan kaldıracak bir tedaviye ulaşmış değiliz. Lakin bu, Parkinson hastalığını yönetemeyeceğimiz anlamına gelmiyor.” sözlerini kullandı.
“Parkinson, artık daha kolay tanınıyor”
Parkinson hastalığının bulguları ile ilgili bilgi veren Doç. Dr. Figen Bakıcı, “Parkinson hastalığında çoklukla birinci dikkat çeken bulgular, asimetrik bir formda, yani bedenin bir tarafında başlayan hareket yavaşlığı, kas sertliği ve ağrılardır. Bunlara otururken ya da dinlenme halindeyken ortaya çıkan titreme eklenir. Hastalar yürürken bu titremenin arttığı da gözlemlenir. Olağanda yürüyen bir kişinin her iki kolu da aşikâr bir ritimle sallanır. Lakin Parkinson hastalarında bu kol sallanmasının besbelli formda azaldığı görülür. Yürüyüş çoklukla küçük adımlarla, ayaklarını sürüyerek olur. Dönüş hareketlerinde ise hastaların tereddüt ettiği, dönmekte zorlandığı fark edilir. Birtakım hastalar ise yürürken apansız öne gerçek fırlayabilir. Bu durumun tıpta özel isimleri vardır ve nörologlar bu belirtileri çok düzgün tanır. Günümüzde nöroloji eğitimi epey gelişmiş durumda olduğu için, Parkinson hastalığının tanınmaması üzere bir durum kelam konusu değildir.” kelamlarını kullandı.
Reklamdır
