Avrupa Birliği (AB) ile Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan, işbirliklerini “stratejik ortaklık” düzeyine yükseltme kararı aldığını duyurdu.
AB Kurulu, Özbekistan’ın Semerkant kentinde düzenlenen Birinci AB-Orta Asya Doruğu’nun ortak sonuç bildirisini paylaştı.
Bildiride, tarafların değişen global ve bölgesel jeopolitik ortamda daha derin bir işbirliğine olan bağlılıklarını teyit ettiği belirtilerek, “AB ile Orta Asya ortasındaki bağlantıları stratejik bir iştirake yükseltmeye karar verdik.” denildi.
Ukrayna’da mümkün olan en kısa müddette kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa ulaşmanın ehemmiyetinin vurgulandığı bildiride, “giderek karmaşıklaşan bir dünyada” siber güvenlikten hudut güçlendirmeye ve ortak güvenlik zorluklarını ele almaya hazır olunduğu vurgulandı.
Bildiride, Afganistan’ın demokratik, inançlı, istikrarlı ve müreffeh bir devlet haline gelmesi konusundaki ortak kararlılık da tabir edilirken, bu ülkenin halkına takviye olma muhtaçlığına işaret edildi.
Ayrıca bildiride, AB tarafı, Orta Asya’da bölgesel işbirliğini güçlendirmek, refahı ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak, güç geçişini ve karbonsuzlaşmayı hızlandırmak, istikrarı, güvenliği ve düzgün komşuluk alakalarını güçlendirmeyi ve daha fazla bölgesel entegrasyonu destekleyeceğini taahhüt etti.
Ticaret ve yatırım
Bildiride, Orta Asya ile AB ortasındaki ticaret ve yatırım bağlarının güçlendirilmesinin, ekonomik büyüme ile birlikte bölgesel ve bölgeler ortası ticareti geliştirmek ve çeşitlendirmek için de değerli olduğu belirtildi.
Stratejik diyaloğu ve sürdürülebilir ekonomik iştirakleri teşvik edecek nizamlı ekonomik etkinlikler yapılacağına işaret edilen bildiride, kritik ham unsurlar konusunda işbirliğinin artırılacağı, bunu tedarik zincirlerinin inançlı, sürdürülebilir ve çeşitlendirilmesine katkı sunacağı tabir edildi.
Bildiride, “AB ve Orta Asya, ekonomik büyüme ve bölgesel entegrasyonun itici gücü olarak sürdürülebilir ulaşım ilişkisini güçlendirme konusundaki taahhütlerini tekrar teyit ettiler.” değerlendirmesi yapıldı.
Trans-Hazar Ulaşım Koridoru ile Orta Koridor boyunca kritik altyapı projelerine yönelik Uyum Platformu’nu destekleyerek karşılıklı pazar erişimini ve uzun vadeli işbirliğini sağlamanın kabul edildiğine dikkat çekilen bildiride, projelerin başarılı bir halde uygulanmasının ön şartının Güney Kafkasya’da barış ve istikrar olduğu kaydedildi.
Bildiride, “İklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve kirliliğe karşı çabayı artırma konusunda anlaştık.” sözü yer aldı.
Suyun Orta Asya’nın kalkınması ve refahı için kural olduğu anımsatılan bildiride, Aral bölgesinin durumunun güzelleştirilmesi için işbirliğinin güçlendirileceği belirtildi.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in konut sahipliğinde düzenlenen zirveye AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ve AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen’in yanı sıra Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadık Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov katılmıştı.
