– Aliyev: “KKTC’nin her vakit yanındayız, bağımsız bir devlet olarak kurulmasını sağlayacağız”
BAKÜ – Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki kardeşlerimize şunu söylemek istiyorum, biz her vakit yanınızda olacağız, ülkenizin bağımsız bir devlet olarak kurulmasını ve memleketler arası toplum tarafından tanınmasını sağlayacağız” dedi.
Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de, “Yeni Dünya Tertibine Doğru” temalı 7. Memleketler arası Azerbaycan Diplomatik Üniversitesi Siyasi Forumu başladı. Gerçekleştirilen foruma, 44 ülkeden 80’den fazla milletlerarası uzman ve niyet kuruluşu temsilcisi katıldı. Foruma katılan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev konuşma yaparak, iştirakçilerin sorularını yanıtladı. Ermenistan’a yeni müttefikleri tarafından ölümcül silahlar sağlanmaya başlandığını belirten Aliyev, “Bu durum bölgede barış ve istikrara hiçbir halde hizmet etmiyor” dedi.
Savaş sonrası durumun nasıl gelişeceğinin büyük ölçüde Ermenistan’a bağlı olduğunu belirten Aliyev, “Toprak bütünlüğümüzü ve egemenliğimizi tekrar sağladık, ayrılıkçılığı ortadan kaldırdık, sonlarımızın dokunulmazlığını sağladık. Bu problem bizim için kapanmıştır. Fakat bu gelecek tehditleri hesaba katmayacağımız manasına gelmiyor. Her an kendimizi savunmaya hazır olmamız gerekiyor” sözlerini kullandı.
Azerbaycan’ın Bağlantısızlar Hareketi’ne 4 yıl başkanlık yaptığını belirten Aliyev, “Hareket muhakkak bir zayıflama yaşadığı devirde, Azerbaycan harekete yeni dinamikler getirdi ve muvaffakiyetle işleyen bir parlamento platformu oluşturdu. Ayrıyeten bir gençlik platformu da kurduk. Tıpkı vakitte Bağlantısızlar Hareketi’nin kurumsal gelişimine dikkat ediyoruz ve onu çok tesirli bir memleketler arası hareketi dönüştürmek için çabalıyoruz” dedi.
“Türkiye ve İsrail ortasında yaşanacak rastgele bir uyuşmazlık bizi endişelendiriyor”
‘Türkiye ve İsrail ortasında olan gerginliği azaltmak için Azerbaycan’ın rastgele bir rolü var mı sorusunu’ cevaplayan Aliyev, “Her iki ülke Azerbaycan’ın yakın dostudur. Türkiye ile biz müttefik ülkeleriz. 2021 yılında Şuşa Beyannamesi’ni imzaladık ve resmi olarak müttefikiz. Her ne kadar müttefiklik bağlarımız uzun yıllardır sürüyor olsa da bunu resmi bir prosedürle teyit etmiş olduk. İsrail de Azerbaycan için dost bir ülkedir. Uzun yıllardır bu karşılıklı dostluk, çeşitli kuvvetli durumlarda kendini göstermiştir. Bu nedenle iki ülke ortasında yaşanan rastgele bir uyuşmazlık bizi endişelendiriyor. Bu artık bilinen bir gerçektir. Türkiye ile İsrail ortasında gerçekleşen birinci uzlaşmada Azerbaycan arabuluculuk yapmıştır. Bu bugün iki ülke ortasında yaşanan birinci kriz değildir, bu ikinci krizdir. Yakın geçmişe baktığımızda birinci kriz devrinde bu iki ülkeyi birbirine yaklaştırmak için etkin bir rol oynadık. Azerbaycan bu süreçte yalnız değildi ancak öncü bir rol üstlendi” sözlerini kullandı.
“Türk Devletleri Teşkilatı’nın daha sonuç odaklı olmasını isteriz”
Azerbaycan’ın Türk dünyası ile iş birliğini her vakit desteklediğini belirten Aliyev, “Bizi tarihimiz ve etnik köklerimiz birleştiriyor. Dillerimiz ortasında benzerlikler var, kültürlerimiz ortasında benzerlikler var, geleneklerimiz de epey benzeri. Biz Türk Devletleri Teşkilatı’nın daha güçlü ve daha sonuç odaklı olmasını isteriz. Bu bahiste Azerbaycan her vakit elinden gelenin en uygununu yapmıştır. Üye devletler ortasındaki karşılıklı münasebetlere gelince çok yeterli bir bağlarımız var” diye konuştu.
“Ukrayna’da ateşkes asla savaşı durdurmaz”
Rusya ile Ukrayna ortasında devam eden savaşa da değinen Aliyev, “Biz her vakit Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini destekledik, destekliyoruz ve desteklemeye devam edeceğiz. Biz kendimiz işgalden acı çektik, toprak bütünlüğümüzün ihlaliyle acı çektik. Bu durumu büsbütün anlayarak söz ediyoruz. Bugün kime sorsanız savaş derhal bitsin der. Ancak temel soru bunun nasıl olacağı ve süreksiz bir ateşkese dayalı kalıp kalmayacağıyla ilgilidir. İki etkin savaşta yer almış bir ülke olarak, biz diyebiliriz ki ateşkes asla savaşı durdurmaz. Bu, süreksiz bir duraklamadır. Ülkeler tekrar toparlanıp harekete geçebilir. Ukrayna’nın milletlerarası tanınmış topraklarını barış muahedesi ile kaybetmesi gerçekçi olmaz. Savaşı bitirelim demek kulağa güzel gelse de sonrasında ne olacağını güzel düşünmek gerekiyor. Rusya ile Ukrayna ortasında yakın gelecekte barış sağlanması gerçekçi görünmüyor. Rusya, işgal ettiği toprakları ilhak etti ve bundan nasıl vazgeçebilir? Ukrayna ise dünya tarafından tanınan topraklarından nasıl feragat edebilir? Maalesef, savaşlar fakat taraflardan biri kapitülasyon imzaladığında sona erer” sözlerine yer verdi.
“ABD için çok kıymetli bir ortak olabiliriz”
Azerbaycan’ın Güney Kafkasya’nın önde gelen ülkesi olduğunu hatırlatan Aliyev, “Bağlantısızlar Hareketi’nde güçlü bir pozisyonumuz ve Orta Asya ile yeterli münasebetlerimiz var. Ekonomik açıdan güçlüyüz, güç kaynaklarına sahibiz ve ordusunu savaş meydanında kanıtlamış bir ülkeyiz. Bu nedenle biz Amerika Birleşik Devletleri için çok kıymetli bir ortak olabiliriz. Trump idaresinin mevcut siyasetleri daha çok ABD’nin ulusal çıkarlarına dayanmaktadır. Şunu da belirtmeliyim ki şu anda ABD ile kurulan güçlü ilgiler, bu bölge açısından büyük ehemmiyet taşımaktadır” dedi.
“Avrupa’da elektrik gücü kıtlığı yaşanacak”
Avrupa’nın güç güvenliğiyle ilgili değerli meseleleri olduğunu belirten Aliyev, “Bugün tahminen durumu istikrarlı görüyor olabilirler. Lakin biz endüstrinin talebi ve yeşil güce olan gereksinimin hacmiyle ilgili sayıları biliyoruz. Tüm yeşil dönüşüm eforlarına karşın Avrupa’da elektrik gücü kıtlığı yaşanacaktır ve tam da bu nedenle Karadeniz’in altından Azerbaycan-Romanya ortasında 4 gigavat gücünde bir kablo inşasıyla ilgileniliyor. Yani bugün Avrupa Komitesi o pembe gözlüklerini çıkarmalı ve dünyaya gerçekçi bir gözle bakmalıdır. Azerbaycan üzere devletlere bedel vermelidirler” diye konuştu.
“İran’la âlâ bağlantılar kurmak istiyoruz”
İran ve Azerbaycan alakalarına de değinen Aliyev, “İran’daki seçim sürecinde yaşanan gelişmeler bizi şad etti. İran’dan olumlu bildiriler aldık. Biz tüm komşularımızla bilhassa İran’la yeterli alakalar kurmak istiyoruz. İran ile geniş bir ulaşım ve ekonomik gündemimiz bulunmaktadır. İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın bu ay Azerbaycan’ı ziyaret etmesini bekliyoruz. Bu ziyaret, ikili bağlantıların geliştirilmesi ve bölgesel gelişmeler açısından değerli olacak” dedi.
Azerbaycan’dan KKTC’ye tam destek
BM Genel Sekreteri’nin referandum duyurusu yaptığında Kıbrıs Türk tarafının birleşmeye ‘evet’ oyu verdiğini, Rum kısmı temsilcilerinin ise ‘hayır’ oyu kullandığını hatırlatan Aliyev, “Bakın, ne oldu? Kıbrıs Rum Bölümü Avrupa Birliği’ne kabul edildi. Bu adil mi? Yani bu ikili standartların açık bir örneğiydi ve siyasetçiler bundan bahsetmek istemiyor. Yani başlarını ağrıtmak istemiyorlar ve bu hususta konuşurlarsa, onlara baş ağrısından öbür sorunlar de çıkabilir. Bu yüzden Kuzey Kıbrıs’taki kardeşlerimize şunu söylemek istiyorum, biz her vakit yanınızda olacağız ve ülkenizin bağımsız bir devlet olarak kurulmasını ve milletlerarası toplum tarafından tanınmasını sağlayacağız” dedi.
