(ANKARA) – CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, “Tütün üretimi, milletlerarası monopollerin hakimiyetine geçmiş, küçük üretici ise borç batağına saplanmıştır” dedi.
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde düzenlemiş olduğu basın toplantısında tütün üreticilerinin meselelerini gündeme getirdi. Sarıbal şu tabirleri kullandı:
“Tütün üretimi, milletlerarası monopollerin hakimiyetine geçmiş, küçük üretici ise borç batağına saplanmıştır. Dört büyük çok uluslu sigara üreticisinin Türkiye’nin tütün alım piyasasında yüzde 90’nın üzerinde bir pazar hissesine sahip 2008 yılında yaklaşık 194 bin olan tütün üreticisi varken, özelleştirmeyle birlikte bir yıl içinde 81 bine düştü. Bugün ise yalnızca 43 bin üretici kalmış durumda. Yerli üretimin yerini ithal tütün aldı. Bugün üreticiler, şirketlerden aldıkları avanslarla üretime devam eder hale geldi. 2024 yılında üretim maliyeti 263 TL olmasına karşın, şirketler en kaliteli tütün için dahi 180 TL fiyat dayatıyor. Bu, çağdaş bir sömürüdür” dedi.
Sarıbal’ın paylaştığı datalara nazaran Türkiye, 30 yıl evvel dünya tütün üretiminde 5’inci sıradayken bugün 12’nci sıraya geriledi. Sarıbal, şunları kaydetti:
“2002 yılında 406 bin üreticiden tütün alımı yapılmışken, 2024 yılında 43 bin üreticiden alım yapıldı. Alım yapılan tütün ölçüsü 2002 yılında 160 bin ton olurken, 2024 yılında 74 bin tona düştü. Tütün ihracatı 2003 yılında 112 bin tondu, 2023 yılında 49 bin tona geriledi. Buna karşılık tütün ithalatı 2003 yılında 70 bin tondu, 2013 yılında 109 bin tona yükseldi. Türkiye tütünde net ithalatçı haline geldi. 2023 yılında 265 milyon dolarlık tütün ihracatına karşılık, 610 milyon dolarlık ithalat yapıldı. 2003 yılında Türkiye’de üretilen sigaralarda 63 bin ithal tütün kullanılmış olmasına karşın 2023 yılında kullanılan ithal tütün ölçüsü 95 bin tona yükselmiştir. Yerli tütün kendi ülkesinde sürgüne gönderildi. 2023 yılı itibariyle Türkiye’de üretilen sigaralarda kullanılan tütünün yüzde 83’ü yabancı kökenli, yüzde 17’si ise yerli tütünlerden oluşmaktadır.”
Sarıbal, tütün üreticisinin desteklenmesi gerektiğini de belirterek, “Şirketler avans ödemelerini geciktirmemeli. Tütün, kıraç ve eğimli yerlerde üretilebilen alternatifsiz bir eser olduğu için desteklenmeli. Kontratlar, ferdî üreticilerle değil üretici örgütleri aracılığıyla yapılmalı. Kamu ismine üretim, pazarlama ve kontrolü yapacak yeni bir MONOPOL gibisi kurum kurulmalı” diye konuştu.
“Halk, kuru ekmeğe muhtaç diyorduk; yakında sırf kokusunu alabilecek”
Türkiye’de uygulanan ekonomi siyasetlerine ait de değerlendirmelerde bulunan Sarıbal, şöyle konuştu:
“Türkiye’de iktisat idaresinin uyguladığı siyasetler sermayeye servet, halka ise sefalet getirmekte. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin akabinde sermaye karlılığı yüzde 2 bin artarken, milyonlarca yurttaş açlık ve yoksullukla uğraş ediyor. Ekonomi idaresinin başındaki Mehmet Şimşek’in ‘rasyonel’ iktisat ismini verdiği program, kamu kaynaklarını sermayeye tahsis etmeye devam ediyor. Dünyanın 7’nci, Avrupa’nın 1’inci büyük tarım üreticisi olduğumuzu söyleyen Mehmet Şimşek’in Türkiye ile dünya ortasındaki besin enflasyonu makasının 30 puanı aştığından haberi mi yok? Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’nün datalarına nazaran, global besin fiyatları geçen yıl yüzde 6,8 oranında artarken, Türkiye’de bu oran TÜİK datalarına nazaran bile yüzde 37,1 oldu. Tarım dalının banka borçları yalnızca şubat ayında 46,2 milyar lira artarak 935,9 milyar liraya ulaştı. Yılın birinci iki ayında toplam 67,3 milyar liralık artış yaşanırken, geri ödenemediği için takibe alınan krediler de önemli halde yükseldi. Halkın temel besin kaynağı olan ekmekte artırımlar arkası arkasına geliyor. Yalnızca geçtiğimiz yıl ekmek fiyatları yüzde 50 arttı. Son olarak üretimde kullanılan doğalgaza yüzde 21,59 oranında artırım yapıldı. Yeni ekmek artırımı kapıda. Halk, kuru ekmeğe muhtaç diyorduk; yakında sırf kokusunu alabilecek.”
Reklamdır
