Bilirkişi raporu hazırladı, vatandaş mükafatın artırılmasını bekliyor
Karaman‘da geçtiğimiz yıl bulduğu milattan evvel 5. ve 6. yüzyıllara ilişkin 247 gümüş sikkeyi Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü’ne teslim eden vatandaşın verilen 155 bin 350 lira mükafatı az bularak açtığı dava devam ediyor
KARAMAN – Karaman’da geçtiğimiz yıl ormanlık alanda bulduğu 247 gümüş sikkeyi Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü’ne teslim eden ve kendisine verilen 155 bin 350 lira para mükafatını az bularak mevzuyu mahkemeye taşıyan emekli Adem Algül’ün gayreti devam ediyor. Durumu mahkemeye taşıyan Algül’ün davası sürerken, uzman tarafından hazırlanarak mahkemeye gönderilen raporda “Herhangi bir fiyat tespiti yapmamız imkansızdır” denildi.
Karaman’ın Ermenek ilçesi İkizçınar Köyü’nde geçtiğimiz yıl ormanlık alana mantar toplamaya giden emekli Adem Algül, köyün üst tarafındaki dağlık alanda Amfora (antik testi) içerisinde 247 gümüş sikke buldu. Algül, bulduğu sikkeleri vakit kaybetmeden bir yakınına ilişkin araçla Ankara’ya giderek Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü’ne teslim etti. Taşınır Kültür Varlıkları Müze Müdürlüğü tarafından incelemeye alınan sikkeler, envanterlik eser olarak değerlendirilip, kültür varlığı olarak “Müze Envanter Defteri”ne kaydedildi. O periyot karar sürmüş 20 başka devlete ilişkin olduğu bedellendirilen sikkelerin, milattan evvel 5. ve 6. yüzyıllara ilişkin olduğu belirlendi. Sikkeleri teslim eden Algül’e 155 bin 350 lira “kıymet takdiri” olarak ödeme yapılmasına karar verildi. Mükafatı az bulan Algül ise, Ankara Yönetim Mahkemesi’ne başvurdu. Ankara 23. Yönetim Mahkemesi, sikkelerin değer kıymetinin yapılması için uzmandan rapor istedi.
Bilirkişi “fiyat tespiti yapmamız imkansızdır” dedi
Bilirkişi tarafından hazırlanan rapor mahkemeye gönderildi. Uzman raporunda şöyle denildi: “Gümüş sikkelerinin değer takdiri konusunda bir Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bilimine hayatını adamış bilim insanı olarak rastgele bir fiyat tespiti yapmamız imkansızdır. Bizler için 1 gümüş sikkenin kıymeti ufak hatta kırık bir seramik modülüyle birebirdir. Fiyatı yoktur. Bu yapıtların üstte belirtilen kanun kapsamında yer aldığını hatırlatarak, internet üzerinde belirlenen fiyatların Türkiye’de geçersiz olduğunu belirtmek isteriz. Bu fiyatlar ülkemizden yasadışı yollarla kaçırılan yapıtların ülkemiz kurumları tarafından tanınmayan kurumlar tarafında satışa çıkarılmış olup, onlar tarafında belirlenen fiyatlar üzerinde açık arttırmaya sunulduktan sonra belirlenmiştir. Bu nedenle mahkemeniz tarafında rastgele bir fiyat kıstası oluşturamaz. Lakin müzelerimiz bu tip yapıtları müzelere getiren şahıslara kurulan kurulların saptadığı muhakkak fiyata dayalı bir çeşit ‘teşekkür bedeli’ takdir etmektedir. Lakin heyetimiz bu evraka mevzu olan gümüş sikkelerin toplam yükünün 2976,79 gram olduğunu belirtmek yerinde olduğunu ve bu fiyat gümüşün bugünkü piyasa bedeli de 117 bin 106 liradır. Ayrıyeten kültürel mirasımızı korumak ve bu mevzuda şuurlu olmak her bir ülke vatandaşı olarak üzerimize düşen bir sorumluluktur.”
“Sikkeleri mantar toplamaya gittiğinde buldum”
Sikkelere nasıl bulduğunu anlatan Adem Algül, “Ormanlık alana mantar toplamaya gittim. Etrafıma bakınırken bir siyahlık gördüm ve bu şeyi mantara benzettim. Elimi uzattım da bronz madeni bir şey olduğunu hissettim. Daha sonra çıkardığımda bulduğum denizci amforasıymış. İçi tarihi gümüş sikkelerle dolu bir amforaydı. Doğruca meskenime geldim. Bir yakınımın özel aracıyla Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne gidip sikkelere teslim ettim. Münasebetim de devletime yakışır diye düşündüm. Devletim bana çok şey verdi. İki çocuğumu okuttu, beni de yatılı okulda okuttu. 19 yaşımda devlet memuru oldum. O an devlete borcumun çok olduğunu hissettim. ‘Bu benim memleketim, vatanım, milletim’ diyerek bu hislerle teslim ettim lakin devletin bana verdiği ödül epeyce cüziydi” dedi.
“Gerçek pahası verilsin”
Algül, bulduğu sikkelere eksper tarafından güya üç kilo hurda gümüş parası üzere bir bedel biçildiğini söz ederek, “Bu duruma bir vatandaş olarak üzülmemek elde değil. Bu çeşit yapıtların devletimize ve müzelerimize kazandırılması benim açımdan çok kıymetli. Tüm vatandaşlarıma da birebirini tavsiye ederim. Devletimiz kazansın, eserler devletimizde sergilensin. Yurt dışına gidip bir oburunun malı olmasın. Bu toprakların malı, bu topraklarda kalsın. Bütün isteğim budur. Mahkeme sürecinde eksperin hazırladığı rapor, epey gerçek dışı. ‘Tarihi paha biçemiyorum’ diyor. Yalnızca hammadde fiyatı üzerinden bir kıymet takdir ediliyor. Bu benim açımdan kabul edilemez zira bu eser çok özel ve değerli. Yurt dışındaki fiyatları da ortada. Elbette yurt dışı fiyatı istemiyorum lakin bu özel yapıta hakkıyla bir bedel biçilmesini istiyorum. Diğer bir isteğim yok. Daha evvel 153 bin 600 lira kıymet biçildi. İtiraz ettik. İkinci eksper bu bedeli 153 bin liraya indirdi. İdari mahkemeye başvurduk. Avukatım süreci takip ediyor. Ankara 23. İdari Mahkemesi üniversiteden uzman talep etti. Fakat üniversite hocası yeniden yalnızca hammadde fiyatına nazaran bedel biçmiş. ‘Tarihi paha belirleyemeyiz’ denilmiş. Benim talebim, yapıtın pahasına uygun bir ödemenin tarafıma yapılması, zira bu bir ödül. Hiç kimse, bu yapıtı benim üzere düşünmeden devlete teslim etmezdi. Ben devletimi seviyorum. Bu vatan bizim, bu topraklar bizim. Bu topraklardaki eserler de bizim. Bu nedenle yapıtın, bilhassa başşehir müzesinde sergilenmesini canı gönülden istediğim için bilhassa oraya şuurlu bir halde gittim ve teslim ettim. Yolda giderken risk almış oldum lakin beklemeden, hiç vakit kaybetmeden bulduğum üzere yola çıktım. Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ni çok sevdiğim için oraya teslim ettim. Başşehir müzemiz olduğu için herkesin görmesini, seyretmesini istedim. Tahminen müzemizin gelişmesine küçük de olsa bir katkım olur diye düşündüm, zira orası benim başkentim” dedi.
