Hayaldi gerçek oldu, şimdilerde ünü dünyaya yayıldı
Kökleri Düzce‘de, ünü dünyada
Düzce Üniversitesi‘nin botanik bahçesi milletlerarası listede
DÜZCE – Düzce Üniversitesi‘nde öğrenciler ve akademisyenlerin yıllar süren emeğiyle hayata geçirilen ve “20 yıllık bir hayalin ürünü” olarak anılan botanik bahçesi, memleketler arası alanda Türkiye’yi temsil eden 12 botanik bahçesinden biri olarak listelendi. Batı Karadeniz’in tek botanik bahçesi olma özelliğini taşıyan alan, güçlü bitki çeşitliliğiyle hem bilim dünyasına hem de tabiat eğitimine katkı sunuyor.
Düzce Üniversitesi Süs ve Tıbbi Bitkiler Botanik Bahçesi (DÜSTBB), Botanic Gardens Conservation International tarafından oluşturulan Dünya Botanik Bahçeleri listesinde Türkçe ve İngilizce isimleriyle yer aldı.
BGCI’nin dünya genelinde 3 bin 576 botanik bahçesini içeren data tabanında, Türkiye’den DÜSTBB’nin iştirakiyle birlikte yer alan botanik bahçesi sayısı 12’ye yükseldi. Üniversite bünyesindeki bahçeler ortasında ise DÜSTBB, bu listeye giren 6’ncı üniversite botanik bahçesi oldu.
Avrupa Birliği ülkelerinden İtalya 103, Almanya 92, Çekya 51, Hollanda 45 ve İspanya 42 botanik bahçesiyle listede yer alıyor. Türkiye’nin komşu ülkelerinden ise Rusya 71, Ukrayna 21, Yunanistan 17, Romanya 12, Bulgaristan 10, Gürcistan 5, İran 5, Moldova 3, Azerbaycan 3 ve Irak 3 botanik bahçesiyle listede bulunuyor.
Düzce Üniversitesi yerleşkesinde 2021 yılında hayata geçirilen ve 60 dönüm alana kurulu olan botanik bahçede, Batı Karadeniz bölgesinde kaybolma riski taşıyan endemik bitki çeşitlerinin korunması hedefleniyor. Şu ana kadar 23 ender bitki çeşidi çoğaltılarak kayıt altına alındı. Ayrıyeten Türkiye genelinde, iklim değişikliği nedeniyle kaybolma tehlikesi bulunan yaklaşık 10 endemik bitki tipi de peyderpey bahçeye getirilerek muhafaza altına alınıyor.
“20 yıllık rüyanın ürünü”
Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necmi Aksoy, botanik bahçesinin geçmişine ve gayelerine ait açıklamalarda bulundu. Botanik bahçesinin 20 yıllık duşun sonucu olduğunu söyleyen Aksoy, “15 yıldır bizler bu bölgenin bitkilerinin korunması için çalışmalar yapıyoruz. Bu botanik bahçesi bir proje ile ortaya çıktı. Bahçemiz yaklaşık 60 dönümlük bir alanda şurası. Tüm altyapısı Düzce Üniversitesi Rektörlüğü tarafından oluşturuldu. Türkiye’nin birinci botanik bahçelerinden biri olan bu proje ile bu yıl memleketler arası listeye girdik. Bu listedeki 6 botanik bahçesi kamuya aitken, başka 6’sı özel teşebbüslere ilişkin. Batı Karadeniz Bölgesi’nden listeye giren tek botanik bahçesi de DÜSTBB oldu” dedi.
Aksoy, bahçede 600 farklı bitki cinsine ilişkin 10 bin bitki çeşidinin 3 tematik parselde yer aldığını söz ederek, konuşmasına şöyle devam etti:
“Bu bahçenin emeli, öncelikle endemik bitki çeşitlerinin korunması. Ayrıyeten, Üniversitemizin Peyzaj Mimarlığı Kısmı öğrencileri burada hocalarıyla birlikte çalışıyor. Tabiat eğitimlerinin yapılması, tabiatın korunması için projeler üretmektir. Botanik bahçemizin özelliği sis ve tıbbi bitkiler konusundaki bitkilerin yer alması. Tıbbi bitkiler üniversitemizin ihtisaslaşmasıdır. Ülkemizde yaklaşık 12 bin bitki saksonu var ve çok güçlü bitki florası var. Münasebetiyle Düzce‘nin farklı bir süs potansiyeli var. Yapraklı ağaç üretiminde Düzce, ülkemizin önde gelen vilayetleri ortasında yer alıyor. Emelimiz, hem Türkiye’nin hem Batı Karadeniz’in endemik bitki cinslerini korumaktır. Düzce yaklaşık 100 civarında endemik bitki tipine mesken sahipliği yapıyor. Bütün bunların kurulmasını burada gerçekleştiriyoruz”
“Burada çalışmak çok keyifli”
Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haldun Müderrisoğlu da botanik bahçesinin eğitimdeki değerine vurgu yaptı. Müderrisoğlu, “Botanik bahçesinde uygulama derslerini veriyoruz. Öğrencilere hem bu işin nasıl yapıldığını anlatıyoruz hem de bitkileri öğretmeye çalışıyoruz. Botanik Bahçesi peyzaj mimarlığı kısmı için çok yararlı bir alan. Burada çalışmak keyifli. Öğrencilerimizde bu hoşluğa katkı sağlıyor” diye konuştu.
“Öğrencilerimizi için botanik bahçesi büyük şans”
Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Kısım Lideri Prof. Dr. Engin Eroğlu ise bir peyzaj mimarı için botanik bahçesi tasarlamanın hayatlarında yapabilecekleri seçkin çalışmalardan olduğunu belirterek, öğrencilerinin bu talih ile eğitim aldıklarını belirtti. Prof. Dr. Eroğlu, “Görmüş olduğunuz alan bizim gözbebeğimiz. Bu bahçe, öğrencilerimizle, akademisyenlerimizle ve üniversitemizin katkılarıyla ortaya çıkarttığımız kıymetli bir eser. Hem bölgemize hem de vilayetimize epeyce bedelli bir eser kazandırdığımızı düşünüyoruz. Bizde bu bedelin içinde yeni bedeller üretiyoruz. Bahçemiz mazisi olan bir alan. Öğrencilerimizin reaksiyonu ise iki taraflı oluyor. Buraya dokunmak, öğrenci için sıkıntı olsa da çalışırken büyük keyif alıyorlar. Bilhassa kendileri ürettikten sonra buradaki her fidana ellerinin değdiğini, her bitkiye dokunduklarını görünce çok daha heyecanlı oluyorlar. Burası öğrenciler içinde değerli bir uygulama alanı. Bir peyzaj mimarının ömründe tasarlayabileceği az yapıtlardan bir tanesi botanik bahçesidir. Bir peyzaj mimarına botanik bahçesi tasarlamak ya bir kez denk gelir ya da hiç denk gelmez. Öğrencilerimizde şanslılar” ifadelerini kullandı.