Haber: Melis Yıldırım
(ANTALYA) – Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, Dördüncü Antalya Diplomasi Forumu’nda (ADF-2025) düzenlenen “Gazze/Filistin’in Geleceğine Ait Gazze Temas Kümesi Görüşleri Paneli”nde, “Hangi isimle hangi sloganla hangi başlık altında olursa olsun bu insanların anavatanlarından uzaklaştırılması mümkün değil. Bizim Ürdün olarak da, Mısır olarak kırmızı çizgimiz bu” dedi. Filistin Başbakanı ve Dışişleri ve Yurtdışında Yaşayan Filistinliler Bakanı Mohammad Mustafa, “Filistinliler kendi yurtlarında, kendi topraklarında kalmak istiyorlar” diye konuştu. Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi ise, “Bölgenin geleceği rehin alınmış durumda ve İsrail Başbakanı tarafından maalesef rehin alınmış durumda” sözlerini kullandı.
ADF-2025’te “Gazze/Filistin’in Geleceğine Ait Gazze Temas Kümesi Görüşleri” başlıklı panel düzenlendi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Filistin Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Mohammed Mustafa, Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati ve Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi panelin konuşmacıları ortasında yer aldı.
Abdulati, konuşmasında şunları kaydetti:
“Arap ve Müslüman tekrar inşa ve uygunlaştırma planının yine uygulanması çok değerli. 57 tane Arap ve Müslüman ülke ve onların yanında milletlerarası öteki aktörler de var. Avrupa Birliği ve öbürleri. Onlar da bunun içerisine dahiller. Realistik davranıyoruz. Olağan ki bu değerli planın uygulanması elbette ki aşikâr kaidelere bağlı. En kısa vakitte bir ateşkesin olması lazım. Ateşkes çok değerli. Ateşkes sayesinde biz Gazze’nin tekrar inşası için ‘Uluslararası Kahire Toplantısı Konferansı’nı düzenleyebileceğiz. Bu noktada elimizden geleni yaparak Katar, ABD ile birlikte bir muahedeye varabilmeye çalışıyoruz. Bu muahede sonucunda kimi rehinelerin özgür bırakılması ve insani yardımın Gazze’ye girebilmesinin ve bunun da sürdürülebilir bir ateşkes olmasının sağlanması için. Ateşkes mutabakatının ikinci etabı olacak bu. Bu mutabakat 19 Ocak tarihli muahede ve ikinci etabının başlamasını istiyoruz.
“Ateşkesle birlikte iki gün içerisinde Kahire Konferansı’nı toplayacağız”
Umuyoruz ki ateşkesle birlikte iki gün içerisinde Kahire Konferansı’nı toplayacağız. Birleşmiş Milletler’in de iştirakiyle ve uzmanlaşmış milletlerarası kuruluşlarla birlikte bizler dört tane workshop düzenlemeyi düşünüyoruz. Bir tanesi özel bölümün rolü, ikincisi yönetişim ve güvenlik, üçüncüsü güzelleşme ve yaraların sarılması, dördüncüsü de Filistinlilerin kendi anavatanlarında, topraklarında kalmalarının sağlanması ve bunu yaparken de natürel ki alanda süreksiz barınma üniteleri üzere insan onuruna yakışan ögelerin kendilerine sağlanması ki, bunun yanında temel hizmetler, içme suyu üzere ögeler da var.
“Kırmızı çizgimiz bu”
Yeniden inşa planının alanda uygulanabilir kılınması için Filistin yönetimi ile birlikte hareket edeceğiz. Temel amaç Filistin halkının kendi meskenlerinde kalmasını sağlayabilmek. Zira bu insanları kendi anavatanlarından öbür bir yere göndermenin ne yasal ne de ahlaki bir temeli yok. Bunun ismi ne olursa olsun. İster istekli yer değiştirme olsun, süreksiz yer değiştirme olsun, kalıcı yer değiştirme olsun, hangi isimle hangi sloganla hangi başlık altında olursa olsun bu insanların anavatanlarından uzaklaştırılması mümkün değil. Bizim Ürdün olarak da, Mısır olarak kırmızı çizgimiz bu, buna müsaade etmeyeceğiz.
Bizim yapmaya çalıştığımız bu. Biz ABD, Katar ve milletlerarası topluluk ile işbirliği içerisinde bunu sağlamaya çalışıyoruz ve bu toplantının zamanlaması sahiden bu manada çok kıymetli. Avrupa’dan, Rusya’dan, Çin’den ortaklarımız da bizimle birlikte. Bu bağlamda biz Türkiye’ye nitekim bu toplantıyı organize ettiği için minnettarız.
Ateşkes sağlandığı anda konferansımızı toplayacağız ve bundan sonra da birinci basamak erken müdahale, ikincisi süratli bir halde inşanın başlaması ve üçüncüsü de kalıcı olarak inşanın sağlanması. Bu üç ögenin alanda gerçekleşmesi için elimizden geleni yapacağız.”
Mustafa: Filistin’in geleceği parlak
Filistin Başbakanı Mustafa ise şu değerlendirmede bulundu:
“Filistin’in geleceği parlak. Kâfi ki orada birebir niyette beşerler bir ortaya gelsin, kâfi ki bir niyet ortaya konsun. Zira halklar halihazırda dirençli, dayanklı. Elbette mevcut durumda tehditler var. Yıkım bir tehdittir. Savaş, yerinden edilmek, ekonomik yaptırımlar bunların her biri bir tehdit ögesidir. Lakin halklar zaferi tadacaktır ve zafer halkın olacaktır.
Halkımız her türlü savaşa, zulme, yerinden edilmelere, yıkıma, açlık, 77 yıldır, 1948 yılından bu yana hali hazırda zahmetlerle sınanmakta. Yaşadığımız son devir Filistin halkı barış ve güvenlik için, bağımsızlığı için bir seyahatte. Fakat sorumluluk şuurunda hareket edersek, hem Gazze’yi müdafaaya çalışıp, hem de Batı Şeria’da istikrarı sağlamaya çalışırsak sonuç olumlu olacaktır. Batı Şeria’da halkımız, bilhassa mülteci kamplarındaki vatandaşlarımız İsrail’in zulmüne maruz kalıyor.
“Vatanımızı, topraklarımızı koruyacağız”
İsrail ne yaparsa yapsın oradaki varlığımız çok değerli. Filistin için her vakit oradayız. Her vakit yanlarındayız. Lakin artık duruşumuz son birkaç aydır çok daha net. 60 binden fazla Filistinli yerinden edildi. İsrail şirketlerinde çalışan 200 binden fazla Filistinli işinden edildi. Batı Şeria’da 100’den denetim noktası oluşturuldu ki vatandaşların ve eserlerin hareketi denetim altına alınabilsin. Her şey yapıldı. Lakin şunu istiyorlar. Filistinliler kendi yurtlarında, kendi topraklarında kalmak istiyorlar. İsterseniz buna Kudüs deyin, isterseniz Batı Şeria deyin. Filistinliler kendi yuvalarında kalmak istiyorlar. Bağımsızlıklarını talep ediyorlar ve her geçen gün bu taleplerini yineliyorlar. Bütün yaşananlara karşın halkımız yerinde ve bağımsızlık uğraşlarını sürdürüyorlar. Vatanımızı, topraklarımızı koruyacağız, geleceğimizi koruyacağız ve bunu kendi topraklarımıza, kendi ülkemize ne değerine olursa olsun yapacağız.”
Safadi: Yaklaşık yarım milyon Gazzeli, kız ve erkek çocuğu 1 yıldır okula gidemiyor
Ürdün Dışişleri Bakanı Safadi ise şöyle konuştu:
“Şu anda odak noktamız savaşı bitirmek, insanların hayatlarını kurtarmak. 2 Mart’tan bu yana 2 milyon beşere tek lokma ekmek bile getirilemedi. Sokaklarda, kliniklerde her şey eksik şu anda. Nasıl olur da insanların temel haklarından yoksun bırakırsınız? Gelecekte İsrail’in güvenliği de ezaya girmiş oluyor. Bunlar önümüzdeki katı gerçekler.
Eğer barışın devam etmesini istiyorsak, adil ve hakkaniyetli bir barış istiyorsak biz Filistinli insanların makul münasebetlerini kabul etmek zorundayız ve legal münasebetlerini kabul etmek zorundayız. Yaklaşık yarım milyon Gazzeli, kız ve erkek çocuğu 1 yıldır okula gidemiyor. Nasıl bir gelecek bekliyor bu insanları? Nasıl İsrail bu bölgede güvenliğini sağlayacak şayet Filistinlilerin hayatları yok olmaya devam edilirse. Bizim vereceğimiz ileti şu: biz barış istiyoruz. Bununla ilgili bir planımız var ancak İsrail tarafından bir partnerimiz yok maalesef. Planımızı daha da ileri götürmek istiyoruz. Dünya ile bunu paylaşmak istiyoruz. ABD Başkanı Trump da barış istiyor.
“Bölgenin geleceği İsrail Başbakanı tarafından rehin alınmış durumda”
Barışın teşkil edilebilmesi için Filistinlilerin devletinin olması, özgürlüğünün olması ve İsraillilerle yan yana yaşayabilir olmaları gerekiyor. Biz milletlerarası toplum olarak bu türlü devam edemeyiz. Bölgenin geleceği rehin alınmış durumda ve İsrail Başbakanı tarafından maalesef rehin alınmış durumda. Kendi kabinesindeki radikal Bakanlarla bir arada yalnızca bölgenin geleceğini rehin almış değil, tıpkı vakitte insanlarının geleceğini rehin almış durumda. Maalesef bu türlü bir ideolojiye hizmet ediyorlar. Bu gerçek değil, bu barış üretemez, güvenlik üretemez.”
Reklamdır
