(ANKARA) – ABD merkezli televizyon kanalı NBC News, ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkililerinin, Doğu Avrupa’dan yaklaşık 10 bin ABD askerini geri çekme teklifini değerlendirdiğini belirtti. Haberde, bu durumun Avrupa’da, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i cesaretlendireceği telaşına yol açtığı tabir edildi.
NBC News’in haberinde, Biden idaresinin, Rusya’nın işgalinden sonra Ukrayna’ya sonu olan Romanya ve Polonya üzere ülkelerin savunmalarını güçlendirmek üzere 2022 yılında konuşlandırdığı 20 bin askeri işçiden oluşan birliklerin yarısının, kıtadan çekilmesine ait görüşmelerin yapıldığı ileri sürüldü.
Romanya ve Polonya’daki ABD askerlerinin sayısının azaltılmasına ilişkin tartışmalar, ABD Başkanı Donald Trump’ın, Putin’i, Rusya ve Ukrayna savaşına ait ateşkesi kabul etmesi için ikna etmeye çalıştığı bir periyoda denk geldi. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen altı ABD’li ve Avrupalı yetkili, NBC News’e teklifin daha evvel bildirilmeyen birçok ayrıntısını anlattı.
Avrupa, Rusya’nın kıtada nüfusunu arttırmasından korkuyor
Avrupalı yetkililer, Pentagon’un öneriyi kabul etmesi halinde, ABD’nin, Rusya’yı büyüyen bir tehdit olarak gören Avrupa’daki müttefiklerine “sırt çevirmiş olacağı” biçiminde yorumlar yaptı. Yetkililer, bu ihtimalin gerçekleşmesine ait telaşlarını lisana getirdi.
Stratejik ve Milletlerarası Çalışmalar Merkezi’nin Kıdemli Lider Yardımcısı Seth Jones’a nazaran, Ruslar, ABD kuvvetlerinin küçülmesini, caydırıcılığın zayıflaması olarak kıymetlendirecek ve Avrupa’ya çeşitli formlarda müdahale etmeyi isteyecek.
Trump idaresi odaklarını Çin’e yönlendirmek istiyor
Trump idaresi ise “Avrupalı müttefiklerinin kendi savunmaları için daha fazla sorumluluk almalarını ve böylelikle ABD’nin askeri kaynaklarını Çin ve öbür önceliklere odaklamasını istediğini” ortaya koymuştu. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, şubat ayında çıktığı birinci yurt dışı gezisi olan Brüksel’de yaptığı bir konuşmada, “katı stratejik gerçeklerin, ABD’nin öncelikle Avrupa’nın güvenliğine odaklanmasını engellediğini” söyledi. Hegseth, “bunun yerine ABD’nin güney sonunu garanti altına almaya ve Çin’e karşı koymaya odaklanacağını” lisana getirdi.
Pentagon’un üst seviye Siyaset Danışmanı Elbridge Colby, “Çin’e daha fazla odaklanılması” davetinde bulundu. Colby, “Ukrayna’ya daha fazla kaynak ayrılmasına karşı çıkarak, Çin tehdidine odaklanmak ismine Avrupa’daki asker sayısının azaltılması” gerektiğini belirtti.
Senatör Wicker, “Çin’e odaklanma” fikrine karşı çıktı
Ancak Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Senatör Roger Wicker (R-Miss.), geçen hafta yapılan bir oturumda bu yaklaşımı eleştirdi. Wicker, “Avrupa’daki askeri ayak izimizi büyük ölçüde azaltmanın vaktinin geldiğine inananlar var. Savunma Bakanlığı bünyesindeki bazı orta seviye bürokratlar tarafından savunulan bu son derece yanlış ve tehlikeli görüşler beni rahatsız ediyor” dedi. Bahsettiği yetkililerin isimlerini vermeyen di. Wicker, “ABD’nin Avrupa’dan çekilmesi için çalışıyorlar ve bunu çoğu zaman Savunma Bakanı ile koordine etmeden yapıyorlar” yorumunu yaptı.
NBC News: “Pentagon, Hint-Pasifik bölgesine odaklanacak”
Öte yandan, Ulusal Güvenlik Kurulu Sözcüsü Brian Hughes’ın NBC News’e yaptığı açıklamada, “Başkan, ABD’yi birinci sırada tuttuğundan emin olmak için konuşlandırmaları ve öncelikleri daima olarak gözden geçiriyor” dedi.
NBC News’ın haberinde, Pentagon’un bu teklifi kabul etmesi halinde şu yorumlar yapıldı:
“Pentagon, Trump idaresinde bütçe kesintilerine giderken, ABD ordusunun Avrupa’daki ayak izini küçültmek, idare yetkililerinin daha yüksek bir stratejik öncelik olarak gördüklerini söyledikleri Hint-Pasifik bölgesi için potansiyel olarak kaynakları hür bırakacaktır. Doğu Avrupa’ya muharip birliklerin konuşlandırılmasının iptal edilmesi, yenilikçi ekipman ve silah yatırımlarını artırmaya çalışan ABD Ordusu için de tasarruf sağlayabilir. Avrupa’da yaklaşık 80 bin ABD askeri vazife yapmaktadır. Lakin Rusya’nın savaşı başlatmasının akabinde her iki partiden milletvekilleri, NATO’nun doğu kanadında güçlü bir ABD askeri varlığını destekledi. Bunu, Putin’e, ABD’nin bu hudut devletlerinin savunmasına bağlı kaldığına dair değerli bir sinyal olarak gördüler.
“Trump, Ukrayna’ya bir yardım taahhüdünde bulunmadı”
Ancak Trump, seçim kampanyasını, savaşı süratli bir formda sona erdirme vaadiyle yürüttü ve artık ateşkes için bastırıyor. Ukrayna’ya karşı Biden’dan çok farklı bir duruş sergileyen Trump, Kiev’e galip gelmesi için ‘ne kadar sürerse sürsün’ silah ve öteki yardımları sağlama kelamı verdi. Trump, Ukrayna’ya taviz vermesi için baskı yaptı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile kamuoyu önünde yaşadığı çatışmanın akabinde askeri ve istihbarat yardımını bir hafta müddetle askıya aldı ve gelecekteki ABD askeri yardımı konusunda da kesin bir taahhütte bulunmadı.”
General Hodges: “Avrupa’da doldurulması gereken bir boşluk olacak”
Avrupa’daki orduyu denetleyen emekli General Ben Hodges, “yetkililerin bölgedeki askerleri geri çekme teklifini düşünmelerini sağlamak için ne cins bir tahlil yapıldığını merak ettiğini” söyledi. Hodges, “Çok daha az caydırıcı kabiliyete sahip olacaksınız. Polonya’nın kapasitesini arttırdığı aşikar, Romenler de o denli, öteki Avrupa ülkeleri de o denli ancak bu doldurulması gereken bir boşluk olacak” dedi.
