Trabzon Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM) Toplumsal Hizmet Uzmanı His Çolak, erkeklerde kumar oynama eğiliminin bayanlara kıyasla daha yüksek olduğunu belirterek, bu eğiliminin erkeklerde ergenlikte, bayanlarda ise 20-40 yaşları ortasında başladığını söyledi.
Çolak, AA muhabirine, YEDAM’ın alkol, tütün, husus, kumar ve internet bağımlılığı üzere bahislerde dayanak almak isteyen bireylere ve ailelere fiyatsız psikososyal takviye hizmeti sağlayan, tıpkı vakitte mesleksel eğitim ve danışmanlık hizmeti sunan bir merkez olduğunu belirtti.
Kumar bağımlılığı alanında ağır formda danışan kümesi olduğunu tabir eden Çolak, kumar bağımlılığını, kişinin ferdî, ailevi ve mesleksel fonksiyonelliğini bozacak halde kumar oynama davranışının denetim edilememesi olarak niteledi.
Çolak, kumar bağımlılığı riskine dikkati çekerek, “Bu riski ekseriyetle erkeklerde ailesinde kumar hikayesi olanlarda, düşük sosyoekonomik şartlara sahip bireylerde ve bununla birlikte 11-14 yaş devri ailesi tarafından ihmal edilen gençlerde gözlemlendiğini söyleyebilirim.” diye konuştu.
YEDAM’da 12 yaş ve üzeri bireylere kumar bağımlılığı alanında tedavi hizmeti sunduklarına işaret eden Çolak, şöyle devam etti:
“Kumar davranışının farklı yaş kümelerinde yaygın olduğu görülmektedir. Genç yetişkinler ve üniversite öğrencileri kumar iştirakinde yüksek oranlar sergilemektedir. Bilhassa erkeklerin, bayanlara kıyasla kumar oynama davranışı ile ilişkilendirilen yaygınlığı epey yüksektir. Yapılan araştırmalara baktığımızda, kumar oynama erkeklerde ergenlikte, bayanlarda 20-40 yaşları ortasında başlamaktadır.”
“Kumar bağımlılığı toplumun her kısmını etkileyen halk sıhhati sorunudur”
Klinik Psikolog Hazal Saydam da Trabzon YEDAM’ın 2019’dan itibaren psikososyal takviye hizmeti sağladığını söyledi.
YEDAM’a kumar bağımlılığı alanında başvuran danışan sayısının açıldığı yıldan itibaren 186 olduğunu aktaran Saydam, şunları kaydetti:
“Kumar bağımlılığı, depresyon, anksiyete üzere ruhsal meselelere yol açabilmektedir. Birebir vakitte depresyonla birlikte ortaya çıkan ağır buhranlar hatta intihar olaylarının görülme yaygınlığı epeyce yüksektir. Ruhsal problemlerin yanı sıra alkol, sigara üzere bağımlılıklara daha kolay bulaşma riskini arttırmaktadır. Kişi ziyan görebileceği olumsuz alakalar içerisine girebilir.”
Saydam, kumar bağımlısı olan bireyin kazanma hırsıyla bencil ve menfaatçi hale gelerek kendine ve etrafına ziyan vermekten kaçınmayacağını belirterek, “Kumar tutkusu yüzünden ailesine ve etrafına karşı sorumluluklarını yerine getiremeyebilir. Kumar oynamak için gereken parayı sağlamak üzere sahtekarlık, dolandırıcılık, hırsızlık, zimmetine para geçirme üzere yasa dışı hareketlerde bulunabilirler. Kumar oynama yüzünden değerli bir münasebetini, işini, eğitimini tehlikeye atar ya da kaybederler.” dedi.
Kumar bağımlılığının toplumun her kesitini etkileyen bir halk sıhhati sorunu olduğuna dikkati çeken Saydam, “Kumar oynama bozukluğu finansal, duygusal, kültürel ve mesleksel olarak bireye, aileye ve topluma ziyan vermekte, halk sıhhati ve suça karışma davranışları açısından risk oluşturmaktadır.” tabirlerini kullandı.
Saydam, kumar bağımlılığıyla ilgili önleyici çalışmaların literatürde birincil, ikincil ve üçüncül tedbire teşebbüsleri olarak üç başlık altında toplandığına işaret ederek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Birincil tedbire teşebbüsleri kumar oynanan salonların yayılmasını, kumar oynamanın normalleştirilmesini ve kumarın gençler için kolay erişilebilir hale gelmesini engellemek maksadıyla alınan tedbirlerdir. Birincil tedbire teşebbüsleri, aslında kumar bağımlılığının başlamasını önlemeyi amaçlayarak gençlerin sıhhatini korumaktadır. İkincil tedbire teşebbüsleri zararın azaltılması kapsamında olumlu davranışın teşvik edilmesi, gençlerin kumarla ilgili gerçekler ve riskler hakkında bilgilendirilmesidir. Üçüncül tedbire teşebbüsleri de kumar bağımlılığında en son düzeylerde bulunanların daha fazla ziyan görmesini mahzurlar.”